Keltek Ne Anlama Gelir? Bilimin Merceğinden Dilin Derinliklerine Bir Yolculuk Dil, insanlığın düşünce laboratuvarıdır. Her kelime, tarih boyunca bir deneyin sonucu gibidir: gözlem, kullanım ve anlam dönüşümü. Bugün o laboratuvarın ilginç deneklerinden biriyle tanışıyoruz — “keltek”. Kulağa hem eski hem de gizemli gelen bu kelime, anlamının ötesinde kültürel ve bilimsel bir hikâye barındırıyor. Peki, “keltek” ne anlama gelir ve bu kelimenin kökeninde nasıl bir düşünce evrimi yatıyor? Keltek: Anlamın Kısa Tanımı “Keltek” kelimesi Türkçede “yarım kalmış, eksik, tamamlanmamış” anlamına gelir. Bir işi yarım bırakmak ya da bir düşünceyi tamamlayamamak durumunu anlatır. Örneğin, “Sözleri keltek kaldı” dendiğinde, o kişinin cümlesini bitiremeden…
Yorum BırakYazar: admin
1 Salatalık Fidesi Kaç Kilo Verir? Felsefi Bir Perspektiften Bakış Felsefe, her zaman dünyayı sorgulamak, varoluşun anlamını keşfetmek ve insan deneyimini anlamlandırmakla ilgilidir. Peki, sıradan bir salatalık fidesi ve onun bize vereceği kilo üzerinden felsefi bir düşünce geliştirebilir miyiz? Belki de tam olarak bu, hayatın basit ama derin yönlerinden birini anlamamıza yardımcı olacak bir sorudur. Salatalık fidesinin ne kadar ürün vereceğini tartışmak, doğanın döngüsünü, insanın bu döngüye müdahalesini ve bir eylemin sonuçlarının felsefi bir bakış açısıyla değerlendirilmesini gerektirir. Etik Perspektiften Bakıldığında Salatalık Fidesi Etik, doğru ve yanlış arasındaki farkı anlamamıza yardımcı olan bir alandır. Peki, bir salatalık fidesinin üretim süreci,…
6 YorumYüzdeki Gözenekler Kapanır mı? Politik Bir Metafor Olarak Cilt, İktidar ve Görünürlük Bir siyaset bilimci için cilt, yalnızca biyolojik bir yüzey değil; toplumsal düzenin, iktidar ilişkilerinin ve görünürlüğün metaforudur. Yüzdeki gözenekler kapanır mı sorusu, ilk bakışta estetik bir kaygının ürünü gibi görünse de, aslında modern toplumun en derin politik reflekslerinden birini açığa çıkarır: görünür olmak ya da gizlenmek. Gözenekler ve Görünürlük: Bireyden Vatandaşa Yüzdeki gözenekler, biyolojik olarak cildin nefes almasını sağlar. Ancak siyasal düzlemde bu gözenekler, bireyin sisteme karşı nefes alma alanlarını temsil eder. Devlet, kurumlar ve ideolojik yapılar bireyin “gözeneklerini” kapatmaya meyleder; çünkü denetim, geçirgenliği sevmez. Tıpkı makyajla gözeneklerini…
8 YorumYeni Doğan Bebek Çişini Yapmazsa Ne Olur? Güç İlişkileri ve Toplumsal Düzen Üzerine Bir Siyasal Analiz Toplumsal Düzenin Temellerine Yolculuk: Bebeklerin Çişi ve İktidarın Gizli Yüzü Günümüz siyaset bilimi, iktidarın ve güç ilişkilerinin her düzeyde nasıl şekillendiğini incelemeyi amaçlar. Bu ilişkiler bazen çok belirgin, bazen de son derece dolaylı ve gizlidir. Toplumların düzenini sağlamak için belirli kurumlar ve ideolojiler iş başındadır. Ancak, güç dinamiklerinin aslında ne kadar geniş bir yelpazeye yayıldığını düşündüğümüzde, en basit insan davranışları bile toplumsal yapının bir yansıması olarak okunabilir. Peki, yeni doğan bir bebeğin çişini yapmaması ne anlama gelir? Bu, sadece biyolojik bir olgunlaşma süreci değil,…
Yorum BırakKandil Gecesi Ne Dağıtılır? Geleneklerin Işığında İnsan Hikâyeleriyle Dolu Bir Yolculuk Bazı geceler vardır ki takvimde sıradan bir tarih gibi görünür ama gönüllerde bambaşka bir anlam taşır. Kandil geceleri işte tam da böyledir. Sadece ibadet ve dua ile değil, paylaşmanın, hatırlamanın, bir arada olmanın da sembolü hâline gelir. Belki bir tabak helva, belki bir küçük lokma, belki de sadece bir fincan çayla gelen sevgi… Bu yazıda, “Kandil gecesi ne dağıtılır?” sorusunun ardında yatan kültürel, insani ve hatta istatistiksel gerçeği birlikte keşfedeceğiz. — Kandil Gecelerinin Paylaşma Kültürü Kandil geceleri, İslam dünyasında yüzyıllardır süregelen kutsal gecelerdir. Mevlid, Miraç, Berat, Regaip ve Kadir…
6 YorumKalsiyum Eksikliği Neden Olur? Farklı Yaklaşımların Kesişim Noktaları Bir konuyu tek pencereden izlemek bana hiç yetmedi. “Kalsiyum eksikliği neden olur?” sorusunu da böyle ele almak istiyorum: veriye bakan gözler ne görüyor, insan hikâyelerine kulak verenler neleri fark ediyor? Gel, farklı bakışları aynı masaya koyalım; sen de kendi deneyimlerini araya serpiştir. “Kalsiyum Eksikliği” Dendiğinde Ne Kastederiz? Kalsiyum eksikliği, ya alımın yetersiz olması (diyet), ya emilimin bozulması (bağırsak-böbrek eksenindeki sorunlar), ya da vücudun yönetim sistemlerindeki (D vitamini–paratiroid hormonu–magnezyum üçgeni) aksaklıklar nedeniyle ortaya çıkar. Bazen bunların birkaçının aynı anda ve sessizce işlediği bir “çok faktörlü denklem” söz konusudur: süt ürünlerinden uzak duran birinin…
8 YorumGöz Önünde Nasıl Yazılır TDK? Toplumsal Bir Kavramın Sosyolojik Derinliği Bir araştırmacı olarak kalabalık bir kafede insanları izlerken fark ettim: “göz önünde olmak” sadece bir dil meselesi değil, toplumsal bir duruş biçimidir. İnsanların birbirini nasıl gördüğü, görünürlüğün hangi ölçülerde değer kazandığı ya da kaybettirdiği, toplumun yapı taşlarını şekillendirir. Bu yüzden “göz önünde” kelimesinin TDK’ya göre doğru yazımı kadar, onun toplumsal karşılığını anlamak da bir o kadar önemlidir. TDK’ya Göre Doğru Yazım: “Göz Önünde” Türk Dil Kurumu’na göre bu ifade “göz önünde” şeklinde ayrı yazılır. Çünkü “göz” bir organı, “ön” ise bir yönü ifade eden iki ayrı kelimedir. Bir araya geldiklerinde,…
8 YorumGöz Bölümleri Nedir? İktidarın, Görmenin ve Görülmenin Anatomisi Toplumun güç ilişkileri ve iktidar ağları üzerine düşünen bir siyaset bilimci için “göz” yalnızca biyolojik bir organ değildir; o, iktidarın en derin metaforlarından biridir. Görmek, hem bilmek hem de kontrol etmektir. Görülmek ise, iktidarın gözetimi altında var olmaktır. Modern toplumun kurumsal yapılarında “göz”, yalnızca bir duyunun temsili değil, aynı zamanda iktidarın mikro düzeydeki işleyişinin sembolüdür. Peki, göz bölümleri nedir? Bu bölümler, yalnızca tıp fakültesinde öğrenilen bir anatomi dersi midir, yoksa toplumun siyasi anatomisinde çok daha derin anlamlar mı taşır? Görmenin Anatomisi: İktidarın Merkezi Olarak Göz Bir toplumun “gözleri” aslında onun kurumlarıdır. Devletin…
Yorum BırakGörme Engelliler Engelli Maaş Alabilir mi? Psikolojik Bir Bakışla Değer, Onur ve Toplumsal Algı Bir psikolog olarak sık sık düşünürüm: “Bir insanın değeri, üretkenliğiyle mi ölçülür, yoksa varoluşunun kendisi zaten bir değere sahip midir?” Bu soru, görme engelli bireylerin yaşadığı ekonomik destek süreçlerini anlamanın da merkezindedir. “Görme engelliler engelli maaş alabilir mi?” sorusu yalnızca bir sosyal yardım meselesi değildir; aynı zamanda toplumun bireye bakışını, bireyin kendine yönelik algısını ve psikolojik kimliğini açığa çıkaran bir aynadır. Bu yazıda konuyu bilişsel, duygusal ve sosyal psikoloji açısından inceleyerek, ekonomik bir destek sisteminin insan psikolojisinde nasıl yankı bulduğunu anlamaya çalışacağız. — 1. Bilişsel Psikoloji…
Yorum BırakGörgül (Ampirik) Nedir? Felsefenin Gözünden Deneyimin Anlamı Bir filozofun bakış açısından evrene bakmak, yalnızca var olanı görmek değil, var oluşun nasıl bilindiğini, hissedildiğini ve anlamlandırıldığını sorgulamaktır. Görgül (ampirik) bilgi, işte bu sorgulamanın kalbinde yer alır. Deneyimin izinden giden bu düşünce biçimi, “bilmek” ile “yaşamak” arasındaki köprüdür. Görgül olan, gözlemlenebilir olanın dünyasına dayanır; duyuların tanıklığıyla inşa edilir. Ancak felsefe açısından bu kadar basit midir? Deneyim, gerçekten hakikatin aynası olabilir mi? Epistemolojik Perspektif: Bilginin Kaynağı Deneyim mi? Epistemoloji, yani bilgi felsefesi, insan zihninin evrenle kurduğu en derin ilişkilerden birini araştırır. Görgül yaklaşım, bilginin kaynağını duyusal deneyimde bulur. Locke’un “Zihin doğuştan boş bir…
Yorum Bırak